Postępowanie w progach krajowych. Czy wykonawca, który powołuje się na zdolności lub sytuację innych podmiotów, w celu wykazania braku istnienia wobec nich podstaw wykluczenia oraz spełniania, w zakresie w jakim powołuje się na ich zasoby powinien zawsze złożyć dokumenty dotyczące tych podmiotów wynikające z rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać ....? czy żądanie tych dokumentów jest obowiązkowe ? czy wystarczy oświadczenie w takiej sytuacji ? Pytam bo jestem przed pisaniem SIWZ i nie wiem czy żądanie jest obowiązkowe, czy dobrowolne.

Ustawodawca w art. 22a ust. 1–2 Pzp określił, iż:

1. Wykonawca może w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, w stosownych sytuacjach oraz w odniesieniu do konkretnego zamówienia lub jego części, polegać na zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nim stosunków prawnych.

2. Wykonawca, który polega na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów, musi udowodnić zamawiającemu, że realizując zamówienie, będzie dysponował niezbędnymi zasobami tych podmiotów, w szczególności przedstawiając zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia.

Według zapisu kolejnych ustępów art. 22a dowody te ocenia zamawiający, by ustalić, czy udostępniane wykonawcy przez inne podmioty zdolności techniczne lub zawodowe, bądź możliwości finansowe, pozwalają na wykazanie spełniania przez niego warunków udziału w postępowaniu. Poleganie na zdolnościach innych podmiotów w zakresie warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia rozpatruje się w odniesieniu do sytuacji, gdy podmioty te wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.

Za szkody poniesione przez zamawiającego w wyniku nieudostępnienia deklarowanych zasobów natury finansowej lub ekonomicznej wykonawca odpowiada solidarnie z podmiotem, który zobowiązał się do udostępnienia zasobów.

Treść art. 22a ust. 6 ustawy Pzp wskazuje, że jeżeli zdolności techniczne lub zawodowe, bądź sytuacja ekonomiczna czy finansowa podmiotu, umownie zwanego podmiotem trzecim, na którym polega wykonawca, nie potwierdzają spełnienia przez niego warunków udziału w postępowaniu lub zachodzą wobec tych podmiotów podstawy wykluczenia, zamawiający żąda, aby wykonawca w terminie określonym przez zamawiającego zastąpił ten podmiot innym lub zobowiązał się do osobistego wykonania odpowiedniej części zamówienia.

Przepis ten wskazuje na możliwe działania wykonawcy w sytuacji, gdy zgłoszony przez niego podmiot trzeci nie potwierdzi dysponowania niezbędnym zasobem lub dowodem braku podstaw do wykluczenia. Wiąże się to z zagadnieniem wezwania przez zamawiającego wykonawców do uzupełnienie dokumentów w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu i braku podstaw do wykluczenia, które uregulowane jest wart. 26 ust. 3 ustawy Pzp.

W opinii ekspertów, przepis art. 22a ust. 6 ustawy Pzp doprecyzowuje działania wykonawcy w sytuacjach określonych w art. 26 ust. 3 Pzp przy powoływaniu się na potencjał podmiotu trzeciego. Dotyczy zatem okoliczności, w których zgłoszony przez wykonawcę na etapie składania ofert potencjał podmiotu trzeciego nie potwierdzi warunku udziału w postępowaniu lub gdy w odniesieniu do podmiotu trzeciego nie zostanie potwierdzony brak podstaw do wykluczenia. Zarazem przepis ten nie wyklucza możliwości, aby wykonawca, który nie powołał się na etapie składania ofert na potencjał podmiotów trzecich, a zarazem nie potwierdził spełniania warunków udziału w postępowaniu, w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 26 ust. 3 Pzp – powołał się na taki potencjał.