Regulacje ustawy Prawo zamówień publicznych nie wskazują, czym jest oraz w jakim celu należy zastosować instytucje wadium. Ustawodawca zawarł definicje dotyczącą wadium w art. 70 (4) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Zgodnie z ww. normą prawną w warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec, że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien, pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić organizatorowi określoną sumę albo ustanowić odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty.
- Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań
przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować, albo dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia. - W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie wygasa. Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od zawarcia umowy, ich uczestnik, którego oferta została wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium albo naprawienia szkody.
Co to jest wadium i jaką rolę pełni?
Biorąc pod uwagę powyższe, wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego:
- pełni rolę pewnego zabezpieczenia interesów finansowych zamawiającego przed niepoprawnymi czynnościami wykonawcy,
- zgodnie z regulacjami ustawy Pzp wadium posiada fakultatywny charakter, w związku z czym zamawiający nie jest zobowiązany do nałożenia na wykonawców biorących udział w postępowaniu obowiązku jego złożenia.
Należy nadmienić, że zamawiający przy ustalaniu wysokości kwoty, kieruje się wartością szacunkową zamówienia. Opierając się na powyższym, w postępowaniach, których wartość jest równa, bądź przekracza kwoty progów unijnych, wysokość wadium nie może przekraczać 3% wartości zamówienia. Natomiast, w postępowaniach, których wartość nie przekracza progów unijnych, zamawiający ustala wysokość wadium na kwotę nie wyższą niż 1,5 % wartości zamówienia. Ponadto, w przypadku, gdy zamawiający dokonał podziału zamówienia na części, ustala wysokość wadium dla poszczególnej części zamówienia.
Prawidłowe formy wadium
Ustawodawca w art. 97 ust. 7 ustawy Pzp określił prawidłowe formy. Zgodnie z
treścią tego przepisu wadium można złożyć w następujących formach:
- pieniądzu;
- gwarancji wadialnej;
- gwarancji ubezpieczeniowej;
- poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2020 r. poz. 229).
Wykonawcy powinni dołożyć szczególnej staranności w zakresie wniesienia wadium zgodnie z przepisami ustawy Pzp oraz wymaganiami określonymi przez zamawiającego w Specyfikacji warunków zamówienia. Konsekwencje wady wniesionego wadium są bowiem niezmiernie dotkliwe dla wykonawcy i związane są z odrzuceniem jego oferty. Przepis art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp zawiera przesłanki nakazujące odrzucenie oferty przypadku, gdy:
- wykonawca nie wniósł wadium;
- wniósł je w sposób nieprawidłowy;
- nie utrzymywał wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą;
- złożył wniosek o zwrot wadium po wyborze oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający zwraca wadium z urzędu, bądź na wniosek wykonawcy. Na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy Pzp, zamawiający ma obowiązek z urzędu zwrócić wadium niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia wystąpienia jednej z następującej okoliczności:
- upływu terminu związania ofertą, Informator Urzędu Zamówień Publicznych nr 4/2021 32
- zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego,
- unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia, z wyjątkiem sytuacji gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia.
Obowiązek zamawiającego
Przepisy ustawy Pzp nakładają na zamawiającego obowiązek zwrotu wadium nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku wykonawcy:
- który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert,
- którego oferta została odrzucona,
- po wyborze najkorzystniejszej oferty, z wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została
wybrana jako najkorzystniejsza, - po unieważnieniu postępowania, w przypadku gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia.
Całość artykułu przeczytasz na stronie UZP. Potrzebujesz więcej wiedzy o nowych przepisach? :)